De corona-crisis maakt inventief. Maar waar de horeca al snel naar nieuwe inkomsten zocht via afhalen en tegoedbonnen, is het in de culturele sector nog stil qua ondernemingszin. Genoeg voor het publiek te beleven, maar bijna alles gratis. Hoe slepen de kunsten zich door deze tijd? In aflevering 1: De Dutch Don’t Dance Division.
Door Frans van Hilten. Binnen tien dagen nadat de culturele sector op slot ging presenteerde De Dutch Don’t Dance Division (DeDDDD) hun video The Deer’s Cry. De wereldberoemde componist Arvo Pärt gaf persoonlijk toestemming voor het gebruik van zijn muziek – met een warme boodschap. Ook de film zelf wil hoop en troost bieden. Maar financieel is DeDDDD daarmee bepaald nog niet uit de problemen.
De dertien dansers van De Dutch Don’t Dance Division (Den Haag) filmden elk met de eigen telefoon een eigen choreografie. Ieder een frase uit het lied The Deer’s Cry van Arvo Pärt. Artistiek leiders Thom Stuart en Rinus Sprong kregen in februari min of meer toevallig kaarten voor een Pärt-concert van Kamerkoor Kwintessens en waren direct gegrepen.
“in je eentje in de studio komen oefenen, hoe boring is dat”
‘We wilden er een solo op maken voor onze jaarlijkse serie voorstellingen met diner, maar we hadden het nog niet bedacht of er was ineens van alles gebeurd,’ vertelt Thom Stuart. ‘Op donderdag hoorden we dat we niet meer mochten optreden, op zondag dat zelfs onze studio niet meer open mocht. Een paar van onze jonge dansers hebben gevraagd of ze dan naar hun ouders in Frankrijk mochten. We zijn een leerwerkbedrijf en de vlieguren die deze dansers normaal bij ons zouden maken missen ze nu; voor op hun kamertje zitten zijn ze hier niet gekomen. Degenen die er nog zijn mogen bij toerbeurt een paar uur in hun eentje in de studio komen oefenen, maar hoe boring is dat! Ik dacht: er moet iets leuks komen.’
Arvo Pärt
Toen het idee om iets te maken op The Deer’s Cry was geboren, was er snel toestemming van Kamerkoor Kwintessens om hun opname te gebruiken. Op de muziek van Pärt had DeDDDD echter nog geen rechten. Dirigent Raoul Boesten van Kwintessens heeft meermalen met de componist samengewerkt en bracht Stuart in contact met het Pärtcentrum. Er kwam toestemming van Arvo Pärt zelf, die heel goed begreep dat jonge dansers ook hun passie en energie kwijt moeten. Stuart: ‘En dat in een heel complimenteuze, lieve mail. Ik ben heel benieuwd wat hij van het resultaat vindt.’
In twee dagen had Thom Stuart de choreografie verdeeld en de dansers geïnstrueerd. Ze dragen allemaal blauw, maar kozen elk hun eigen locatie. Meerdere dansers filmden bij de Heilige Familie-kerk aan het Haagse Kamperfoelieplein, die een mozaïek met drinkende herten boven de poort heeft. ‘Ja, en daaronder een bord “gesloten wegens corona,”’ zegt Stuart. ‘Rinus [Sprong, red] heeft bij het Zuiderstrandtheater gefilmd. Sommige locaties ken ik ook niet eens, die zijn in Lille bijvoorbeeld. Dertien telefoontjes om mee te filmen betekent soms ook kwaliteitsverschil. Dat is wat het is.’ De meeste dansers hebben solo gefilmd, er zijn een paar duetten. Niet alle dansers houden daarbij anderhalve meter afstand. ‘Nee, maar dat is een stel,’ legt Stuart uit. ‘Die wonen ook gewoon samen in een kamer van 3×4.’
Ook het editen door Rinus Sprong was geen eenvoudige klus, doordat in het lied en dus ook in de choreografie vaak frasen van de mannen en de vrouwen door elkaar lopen. Nu ligt er een film die direct na de première heel veel lovende reacties teweeg bracht. ‘Nog geen tien dagen nadat de hele boel plat ging,’ zegt Thom Stuart niet zonder trots.
70% inkomstenverlies
Het betekent niet dat DeDDDD uit de zorgen is. ‘Wij krijgen 30% subsidie, 70% is eigen inkomsten. Die 70% vallen nu weg. Dat betekent dat wij nog maar heel kort huur en salarissen kunnen betalen.’
Natuurlijk probeert het gezelschap zo goed mogelijk gebruik te maken van bestaande zzp’ers- en ondernemersregelingen, maar dat zal keihard nodig zijn, waarschuwt Stuart: ‘We kregen vandaag afzeggingen van festivals in juni die óók al gecancelled zijn. Organisatoren durven het niet meer aan. Voor onze zomercursus in augustus hebben we sinds de corona-uitbraak geen aanmelding meer erbij gekregen.’
Supporters
Hoewel particulieren deze klappen niet kunnen compenseren, doet DeDDDD wel een beroep op hun grote achterban, de “supporters”. ‘We koppelen aan de film het verzoek supporter te worden. Heel wat mensen die normaal veel geld aan voorstellingen uitgeven, doen dat nu niet. Maar we hebben The Deer’s Cry expres niet achter een betaallink geplaatst. Het publiek van onze afgezegde voorstellingen is al gedupeerd, we doen dit ook voor hen. En we willen ook even een ander geluid laten horen dan alle corona-ellende. Net zoiets als de troost-tv van Paul Haenen, maar dan anders. Voor de dansers, voor onszelf, voor het publiek: het is troostkunst.’
- Ken jij bijzondere initiatieven waarmee kunstenaars en cultuurinstellingen zichzelf door deze tijd heen slepen? Laat het weten!
- Meer kunst en corona
kunstHart 