Door: Frans van Hilten. Wie van beeldhouwkunst houdt, moet (nee, moet écht!) nu naar Den Haag. Op een steenworp afstand van elkaar zijn daar twee tentoonstellingen van wereldklasse te zien. Het Gemeentemuseum toont hoogtepunten uit de twintigste-eeuwse sculptuur. Normaal gesproken core business van museum Beelden aan Zee in Scheveningen, maar die pakken nu juist uit met keramiek en beelden van Picasso.
Vrouwen, stieren en vogels
Pablo Picasso verruilde na de oorlog Parijs voor Antibes aan de Middellandse Zeekust. In die omgeving ontdekte hij het werken met keramiek. Geholpen door plaatselijke ambachtslieden bakte hij vazen, potten en borden, die hij in de natte klei vormde tot vrouwen, stieren, vogels. Met technieken van de oude Romeinen en onderwerpen van de oude Grieken werkte hij dicht bij de elementen: aan de kust, met aarde en vuur. Na enkele jaren helemaal opgeladen richtte hij zich weer op de schilderkunst waar de meesten hem van kennen.
In de zonnige museumzaal van Beelden aan Zee spatten de kleuren en vormen van de werken af. Picasso’s kunst is een feest van ongebreidelde creativiteit en energie. De tentoonstelling past goed in het museum: ook de keramiek is rijk aan reliëf en kan in die zin voor sculptuur doorgaan.
La Chêvre
Beelden aan Zee kon veel stukken lenen van de ‘Musées Picasso’ in Parijs en Antibes en van de erven Picasso. Het merendeel was nooit eerder op Nederlandse bodem te zien. Tot de topstukken behoren de beeldhouwwerken Baigneuse Jouant en La Chêvre, een geit gemaakt uit onder andere een oude mand en twee kruiken.
Ook het Gemeentemuseum Den Haag begeeft zich met een tentoonstelling uitsluitend gewijd aan beeldhouwkunst buiten de gebruikelijke paden. Van Rodin tot Bourgeois is een schitterende bloemlezing. In de negentiende eeuw vond men beelden maar lastig: je moest meer dan één kant perfect afwerken. Rodin ontdekte dat die ruimtelijkheid ook een kracht kon zijn: door om een beeld heen te lopen, zie je steeds andere dingen.
Vanaf Rodin maken we een achtbaanrit langs grote namen als Maillol, Arp, Brancusi, Giacometti, Moore en Calder. Steeds meer staat de vorm op zichzelf, steeds abstracter worden de beelden. Uiteindelijk belanden we bij Fred Sandback, wiens kunst bestaat uit door de ruimte gespannen draden.
Maar er zijn meer thema’s. De natuur als invloed bijvoorbeeld, of de toepassing van beeldhouwkunst in totalitaire regimes. Mussolini schonk zijn getrouwen een beeltenis van zichzelf, gemaakt door Renato Bertelli. De kop kijkt alle kanten op, dus pas op: de Duce houdt je overal in de gaten.
Al met al maakt dat de tentoonstelling behalve een schatkamer ook moeilijk te bevatten. De selectie is eigenlijk te groot en veelomvattend om in één keer goed in je op te nemen. Zoals vaker is het misschien het beste er een paar keer heen te gaan en thema voor thema te bekijken.
Kinderkunstboek
Buitengewoon fraai is dit keer het kinderkunstboek van Ted van Lieshout en Ludwig Volbeda, waarin de vogels liefdesboodschappen overbrengen tussen een mannelijk beeld (L’age d’airain van Rodin) en een vrouwelijk (Île de France van Maillol). In de kinderkunstzaal staan dan ook, hoe toepasselijk, bronzen vogelsculpturen tegen het getekende decor van de stad.
- Van Rodin tot Bourgeois: Sculptuur in de 20ste eeuw. Gemeentemuseum Den Haag, 15 oktober 2016 – 22 januari 2017
- Picasso aan Zee: Keramiek en sculptuur. Museum Beelden aan Zee, 13 oktober 2016 – 5 maart 2017
- Ook iets moois gezien? Deel het met kunstHart!
- Mis niets van kunstHart en volg ons op Facebook of Twitter!
Foto’s auteur
kunstHart 