Door Frans van Hilten. Spannende repertoirekeuze rond een thema en altijd een bijzondere gastspreker of -muzikant. Ziedaar het concept van het Haagse strijkorkest Ciconia Consort in een notendop. Het jeugdige gezelschap onder leiding van dirigent Dick van Gasteren duikt in het nieuwste programma, Der blaue Engel, het Parijs en Berlijn van het interbellum in.
Speciale gasten zijn ditmaal de zusters Maria (17 jaar, zang) en Anuschka (19 jaar, altviool) Pedano. De zussen werden bekend met een gepassioneerde Édith Piaf-vertolking bij Podium Witteman. Nu richten zij zich ook op Duits repertoire.
Entartete Musik
In Der blaue Engel brengt Ciconia Consort de periode tot leven tussen de Eerste Wereldoorlog en de beurskrach van 1929, waarna ontevredenheid en crisis voedingsbodem vormen voor de opkomst van het nationaal-socialisme. In die tussenliggende periode onderzoeken componisten als Charles Koechlin en Darius Milhaud in Frankrijk en Erich Korngold en Paul Hindemith in Duitsland nieuwe manieren van muziek maken. Kurt Weill werkt met toneelschrijver Bertolt Brecht aan absurdistisch theater, dat het moreel failliet van het kapitalisme moet aantonen. Als de nazi’s aan de macht komen is het snel afgelopen; zij doen het merendeel van deze muziek als Entartet in de ban.
Het is knap hoe Van Gasteren telkens weer een balans vindt tussen bekendere en minder bekende werken en in dit geval tussen vocale en instrumentale, Duitse en Franse stukken. Hij leidt alle composities kort in met historische context. Of het de best denkbare keus is om Erich Korngold’s Symphonic Serenade als laatste te programmeren valt te betwijfelen; als langste stuk en één van de moeilijkere valt het wat zwaar na de chansons en kortere en vaak lichtere stukken ervoor. Het is slechts een kanttekening bij een uitstekend samengesteld programma.
Lees ook: Ciconia Consort dient Weense muziek smaakvol op – mét Sachertorte
Het orkest speelt vlekkeloos, als één instrument en subtiel. Zo laten Ciconia Consort en Anuschka Pedano de emotie in Hindemiths Trauermusik voor zichzelf spreken zonder sentimenten aan te dikken. Het stuk wint daardoor enorm aan zeggingskracht en vormt een van de hoogtepunten van het programma. Pedano betoont zich een intens en veelzijdig solist. Het orkest draagt de uitvoering van deze avond op aan de pas overleden violist Jaring Walta, die veel orkestleden onderwees.
Kippenvel
Maria Pedano klinkt aanvankelijk wat onwennig in het Duits in Marietta’s Lied van Erich Korngold en wordt af en toe overstemd door het orkest, maar voor een Mackie Messer uit Die Dreigroschenoper (waarbij Anuschka zeer geestig voor Brechts theatrale Verfremdungseffect zorgt) draait ze haar hand niet om. Zonder de rauwheid van een Lotte Lenya te imiteren zingt ze vrij en ongemaniëreerd. Toch ligt haar grootste kracht in de Franstalige muziek: Je ne t’aime pas van Kurt Weill bezorgt kippenvel op de armen en La foule van Ángel Cabral/Édith Piaf brengt in vervoering.
Net als je je bij het slotapplaus realiseert dat de zussen nergens samen hebben gemusiceerd, komt dat alsnog, in een pareltje van een toegift. Een geweldig concert.
- Ciconia Consort met Maria en Anuschka Pedano, Der blaue Engel. Gehoord: 22 februari, Nieuwe Kerk Den Haag.
Nog te horen: 1 maart in Zwolle, 13 maart in Rotterdam, 14 maart in Den Bosch - Het concert is opgenomen voor het Radio 4 Avondconcert. Datum van uitzending: zondag 15 maart 2020, 20.00 uur. Zie www.nporadio4.nl/avondconcert/gids.
- Ook iets moois gezien? Deel het met kunstHart!
kunstHart 