Publiek gaat plat voor verzameld werk Shakespeare – Nationale Theater speelt 37 stukken in één avond

Door: Frans van Hilten. Met buikpijn van het lachen – en dat bedoel ik letterlijk – kwam ik uit het theater. Voorstelling: Het verzamelde werk van William Shakespeare (ingekort). Een schijnbaar onmogelijke samenvatting van 37 stukken, met zoveel intelligentie en slapstick-humor dat het publiek volledig platging en zelfs met plezier meedeed.

Hamlet of A Midsummernightsdream lukt velen nog wel, maar wie heeft enig idee waar Titus Andronicus over gaat? Of Measure for Measure? Geen zorgen: dat hoeft ook niet en na afloop weet je alles. Nou ja, bijna alles.

Het meeste publiek duikt als er meegedaan moet worden liefst onder zijn stoel, maar van schoolklassen tot ouderen deed het hele publiek vol geestdrift mee

Het verzamelde werk van William Shakespeare (ingekort) is voor het eerst in Nederland te zien. Drie Engelse acteurs maakten deze voorstelling oorspronkelijk voor het Edinburgh Fringe Festival maar inmiddels heeft hij negen jaar in Londen gedraaid.

In de versie van het Nationale Theater, geregisseerd door Theu Boermans, spelen Vincent Linthorst, Jappe Claes en Bram Suijker drie acteurs (jawel) die alle werken van Shakespeare in twee uur tijd willen uitvoeren. Weg met alle randpersonages, weg met de leeghoofdigheid van de tv, terug naar de essentie van de klassieke stukken.

Bloeddorstige kookshow

Maar zo verheven als dat klinkt wordt het bepaald niet. De acteurs vegen in het eerste uur 36 stukken op een bizarre hoop. De vroege Romeinse wraaktragedies verpakt in een bloeddorstig kookprogramma. Shakespeares ‘komediediarree’ wordt in één stuk van vijf minuten geperst, ‘want de tragedies zijn toch veel leuker.’ Een enkele klassieker (Romeo en Julia) krijgt meer aandacht, maar ook allesbehalve in de klassieke zin.

Verslaving en naaktlopen

Het stuk is zogenaamd een coproductie met een aantal hulporganisaties die de drie acteurs begeleiden om van hun problemen af te komen, respectievelijk alcoholverslaving, ADHD en neiging tot naaktlopen. Dat dat leidt tot hilarische complicaties behoeft geen toelichting.

In het laatste deel krijgt Hamlet veel aandacht. Ook daar bepaald niet zoals je verwacht. Een studie naar de diepere lagen achter het personage Ophelia leidt tot een bizarre participatiestunt, waarbij delen van het publiek bepaalde aspecten van haar karakter verbeelden. Het meeste publiek duikt als er meegedaan moet worden liefst onder zijn stoel (ondergetekende incluis), maar van schoolklassen tot ouderen deed het hele publiek vol geestdrift mee en dat is bijzonder.

“Gelaagde” personages

Razendsnel kruipen de acteurs in alle rollen en bijbehorende kostuums: ‘Wat heb je nou weer allemaal aan?’ ‘Ja, dat zijn al die lagen!’

En dan is er de uitsmijter. Ik geef ‘m niet weg, maar telkens als je denkt dat het niet grappiger kan, gaan de heren er nóg vetter overheen. Tranen in de ogen. Wat een razendknap spel. Na afloop een speciaal gebrouwen “Shakesbeer” in de foyer.

Zonder voorkennis

Was het goed genoeg te volgen zonder voorkennis? Het helpt denk ik wel dat ik in elk geval Hamlet en Romeo en Julia kende, maar zonder zou ook prima zijn gegaan, al is de verstaanbaarheid niet altijd optimaal, vooral tijdens achtergrondmuziekjes en lachsalvo’s. En weet ik nu veel meer over Shakespeare? Ik weet in elk geval een paar titels die ik niet zo nodig hoef te lezen. En ik weet dat de allerleukste Shakespeare-komedie niet geschreven is door William Shakespeare.

Het Nationale Theater, Het verzamelde werk van William Shakespeare ingekort, gezien Koninklijke Schouwburg, Den Haag, 8 september. Nog te zien tot en met 21 januari.

Update

Nu Jappe Claes is teruggetreden uit het ensemble heeft Het Nationale Theater zeer snel een vervanger weten te vinden. Maarten Wansink neemt de rol van Claes over. Kijk voor actuele informatie op www.hnt.nl.

> Zelf ook iets moois gezien of gehoord? Deel het hier!