‘Waarde broer, ik denk dat ik er goed aan heb gedaan hiernaartoe te gaan…’ ( 09 mei 1889)
Door Mireille Nitiredjo. Op 08 mei 1889 liet Vincent van Gogh zich opnemen in de psychiatrische inrichting Saint-Paul-de-Mausole. Hij bracht een jaar door in de inrichting in Saint-Rémy-de-Provence en maakte daar veel van zijn bekende schilderijen. Vandaag de dag is Saint-Paul-de-Mausole een klooster waarin een psychiatrisch ziekenhuis is gevestigd.
De documentaire Brieven aan Vincent van Hannah van Tassel beschrijft wat de subtiele aanwezigheid of misschien wel de subtiele afwezigheid van Vincent doet met sommige huidige bewoners/gasten (ik vind het woord ‘patiënten’ een heel negatieve lading hebben).
Alhoewel ze er zijn om aan hun eigen herstel te werken, voelen zij mee met en ervaren wat Vincent gevoeld, gedaan, beleefd heeft op deze voor hun veilige plek. Ze ervaren de rust en stilte die hij waarschijnlijk ook zag als hij naar buiten, langs de bomen, over de velden, keek. Ze ruiken de geur van rozen en irissen en kunnen zich als geen ander in zijn gevoel verplaatsen.
Droogbloemen
De inrichting is een ware ‘Maison de Santé’ zoals in mozaïek aangegeven is, een veilige plek in de onrustige periode van hun leven en in de moeilijke wereld. Sommige keren daarom vaker terug om zichzelf wederom te kunnen vinden. Ze halen kracht en energie uit de omgeving, en de diverse therapieën die gevolgd ( kunnen) worden. Zo kunnen ze onder meer schilderen en zingen en droogt een gast zelfs de bloemen uit de omgeving op haar kamer.
Therapeutische werking
De dames die aan het woord zijn in deze documentaire lezen hun antwoord op de brieven die Vincent aan zijn broer Theo en zijn zus Willemien schreef hardop voor. Niet geheel emotieloos overigens. Het kan heel goed zijn dat het beantwoorden van deze brieven een therapeutische werking op hen heeft.
‘Als schilder zal ik nooit wat voorstellen. Dat voel ik heel sterk… Alleen als ik achter de ezel sta te schilderen, voel ik iets van leven.’ ( fragment uit een brief aan Theo)
De documentaire is gemaakt vanuit een zeer positieve invalshoek en geeft ons als kijker een kleine inkijk in het leven van de dames in de inrichting. Opmerkelijk is hoeveel kracht en positivisme de dames uitstralen. Hoeveel moed ze hebben om hun ervaringen te delen en hoe positief ze kijken naar hun toekomst.
- Brieven aan Vincent is op maandag 02 oktober a.s. te zien op NPO2/ 2DOCkort
- Ook iets moois gezien? Deel het met kunstHart!
kunstHart 