Door: Frans van Hilten. Een indringend stuk over de klimaatcrisis is wat Het Nationale Theater ons aankondigt. Maar gaat The Children van Lucy Kirkwood daar wel over?
Toen de kerncentrale van Fukushima het begaf, zetten vrijwilligers de eigen gezondheid op het spel om in de centrale de schade te beperken. Dat zou hier nooit gebeuren, dacht de Britse toneelschrijfster Lucy Kirkwood (1984), die zelf vlakbij een kerncentrale woont. Een gedachte-experiment was geboren.
The Children schetst een Engeland na een vergelijkbare kernramp. Het gepensioneerde echtpaar Hazel (Antoinette Jelgersma) en Robin (Stefan de Walle) heeft in de centrale gewerkt en is na de ramp verhuisd naar het gebied vlak buiten de gevarenzone. Hun oud-collega Rose (Sylvia Poorta) komt hen opzoeken; zij voelt zich verantwoordelijk voor het gebeurde en stelt een radicale oplossing voor, vol zelfopoffering. Het voorstel van de kinderloze en alleenstaande Rose valt met name bij regelzuchtige Hazel niet bepaald in goede aarde; zij heeft teveel te verliezen, de dood is geen optie. Daarnaast spelen andere factoren als de jarenlange buitenechtelijke relatie van Robin met Rose en de kanker waarvan Rose net genezen is verklaard.
Ongemakkelijkheid
Regisseur Eric de Vroedt heeft voor deze regie een drietal topacteurs in huis gehaald en dat is te merken. Sylvia Poorta geeft de figuur van Rose vanaf haar eerste stap op het toneel een bijna tastbare lading van ongemakkelijkheid. Ook het quasi-lichte naturel van Stefan de Walle is indrukwekkend. Het spel tussen Poorta, Jelgersma en De Walle boeit van begin tot eind. In het doosvormige toneelbeeld van Maze de Boer zijn de factoren buiten de woonkamer van Hazel en Robin aan alle kanten voelbaar – de elementen buiten, de verstopte wc boven.
Vingerwijzen
De Vroedt koos voor The Children vanwege het klimaatprobleem, dat meer offers van ons allen zal vragen. Niet langer de maakbaarheid van technologische oplossingen – de personages opperen gaandeweg nog wel eens kernfusie of windmolens – maar de bereidheid anders te leven. Toch lijkt het klimaat in Kirkwoods stuk niet het voornaamste. Een nucleaire ramp heeft grote ecologische gevolgen, maar staat goeddeels los van de klimaatdiscussie. En de vraag of de generatie die de brokken maakte niet ook degene moet zijn die ze opruimt, wekt vanuit een schrijfster van in de dertig eerder de schijn van vingerwijzen naar ouderen dan het benoemen van een gedeelde verantwoordelijkheid van mensen met en zonder “schuld”, ieder het product van zijn eigen tijd.
Laat onverlet dat HNT met The Children een meeslepende voorstelling heeft gemaakt, niet in de laatste plaats door het voortreffelijke spel.
- Het Nationale Theater, The Children, gezien: Koninklijke Schouwburg, Den Haag, 14 september. Speeldata tot en met 26 december.
- Ook iets moois gezien? Deel het met kunstHart!
Header: Sylvia Poorta, Antoinette Jelgersma en Stefan de Walle in The Children. Foto © Sanne Peper
kunstHart 